Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

sacrificii Su

  • 1 apparatus

    I apparātus, ūs m. [ apparo ]
    1) приготовление, подготовка, устроение ( sacrificii Su); предварительные мероприятия
    2) материальное имущество, снаряжение, оборудование, орудия, принадлежности ( belli L)
    a. oppugnandarum urbium Lмашины для осады городов
    3)
    б) обстановка, мебель (regius C; magnificus L, C)
    4) личный состав, аппарат ( auxiliorum L)
    5) пышность, великолепие (epularum C; ludorum venationumque C)
    6) цветистость, блистательность ( orationis C)
    II 1. apparātus, a, um
    part. pf. к apparo
    2. adj.
    2) снабжённый всем необходимым, благоустроенный ( domus C)
    3) великолепный, пышный, роскошный (epulae L; ludi apparatissimi C)
    4) тщательно подготовленный, обработанный, изысканный (oratio rhH.)

    Латинско-русский словарь > apparatus

  • 2 ritus

    rītus, ūs m.
    1) религиозный обряд, ритуал, церемониал богослужения, установленная форма, принятый порядок (sacrificii r. L)
    2) обычай, обыкновение ( alieni ritūs moresque L)
    ritū — тем или иным образом, по образу чего-либо, наподобие, как (ritu barbarico Pl; fluminis ritu H)

    Латинско-русский словарь > ritus

  • 3 apparatus [2]

    2. apparātus, ūs, m. (apparo), I) abstr. = die Zubereitung, Zurüstung, Beschaffung, die Anstalten zu usw., operis, Cic.: sacrificii, Sen.: bes. zum Krieg, curam intendere in belli apparatum, Liv.: belli apparatum discutere, Liv.: urbs ipsa strepebat apparatu belli, Liv.: biduum in apparatu morati, Liv.: Plur., tanti erant in oppido omnium rerum ad bellum apparatus, Caes.: apparatus terrestres maritimique, Liv.: belli apparatus refrigescent, Cic. – II) konkr. = die Zubereitung, Zurüstung, Einrichtung, die Anstalten, der Apparat (= die Werkzeuge, Geräte, Maschinen usw.), A) im allg.: tenuiculus, Cic.: Darei, Möbel, Geschirr, Plin.: argenteus, Plin.: belli, Kriegsvorräte, -apparat, -werkzeuge, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 49, 7): u. so apparatum incendere, Nep.: omnis apparatus oppugnandarum urbium, Liv.: plenum esse bellico apparatu, Liv.: v. Menschen, dimissus auxiliorum apparatus, Liv. – Plur., apparatus regii, Liv.: alii belli apparatus, Liv.: sacrorum apparatus disicere, Liv.: oneratus fortunae apparatibus suae, mit den äußern Zutaten seines Gl., Liv. – B) insbes.: 1) eig., die glänzende, prächtige Zurüstung od. Ausstattung, die Pracht, der Glanz, Staat, Prunk (in Geschirren, Kleidern, Speisen usw., der Pomp (bes. bei feierlichen Gelegenheiten), apparatus magnifici, Cic.: regius, Cic.: epularum, ludorum venationumque, Cic.: magnifici apparatus ludi, Spiele mit großem Gepränge abgehalten, Liv. – 2) übtr., der Prunk, die glänzende Ausstattung der Rede, dixit causam illam... nullo apparatu, pure et dilucide, Cic.: si minorem habent apparatum (sunt enim exilia), Cic.

    lateinisch-deutsches > apparatus [2]

  • 4 candidatus [1]

    1. candidātus, a, um (candidus), weiß gekleidet, I) im allg.: candidatus cedit hic mastigia, Plaut.: vectores nautaeque candidati coronatique, Suet. – praeturae, Ascon. in Cic. or. in tog. cand. p. 76, 15 K. – II) insbes., u. zwar subst., A) candidātus, ī, m., der (mit glänzend weißer Toga bekleidete) Bewerber um ein Amt, der Kandidat, 1) eig.: c. consularis, c. praetorius, c. tribunicius, Cic.: c. consulatus, Liv. epit. u. Suet.: c. quaesturae, Suet.: c. sacerdotii, Sen. – candidatus Caesaris, ein von C. bes. empfohlener Kandidat, Vell. 2, 124, 4: dah. sprichw., petis tamquam Caesaris candidatus, d.i. des Erfolgs gewiß, Quint. 6, 3, 62. – candidatus principis, zur Zeit der Kaiser = der quaestor, der, vom Kaiser selbst dazu erwählt, dessen Reden u. Reskripte verlas (vgl. Ulp. dig. 1, 13), Symm. ep. 2, 80 (81) u.a. – 2) übtr., jeder, der um etw. sich bewirbt, bemüht, auf etw. Anspruch macht od. machen kann, candidatus (Bewerber) non consulatus tantum, sed immortalitatis et gloriae, Plin. pan.: c. eloquentiae, Quint.: c. crucis, der bald gekreuzigt werden wird, Apul.: c. socer, der sich um die Schwiegervaterschaft bewirbt, Apul. apol. 99. – B) candidāta, ae, f., die Bewerberin, sacrificii, Ps. Quint. decl. 252 extr.

    lateinisch-deutsches > candidatus [1]

  • 5 impensa

    impēnsa, ae, f. (impensus, a, um, v. impendo), der Aufwand, die Auslagen, die Kosten, I) eig. u. übtr.: A) eig.: impensae cenarum, Hor.: impensae itineris, Suet.: aedificii dilabentis, Suet.: impensae publicae, Tac.: omnes impensae (Auslagen) ad ductus et castella et lacus pertinentes, Frontin. aqu.: quia impensa pecuniae facienda erat, Liv.: impensam facere in alqd, Kosten auf etwas verwenden, Cic.: verb. impensam ac sumptum facere in alqd, Varro: stultas et supervacuas impensas facere, Ps. Quint. decl.: impensam imponere alci rei, Liv.: impensam praestare alci, Liv.: impensam de publico praestare (aus Staatsmitteln bestreiten), Vitr.: impensae parcere, Liv.: impensā alcis, auf jmds. Kosten, Plin. u. Suet.: impensā exiguā, Suet.: nullā impensā, ohne Kosten, Cic.: publicā impensā, Suet.: sine publica impensa, ohne Kosten des Staats (so daß der Staat nichts bezahlt), Liv. – B) übtr., der Aufwand, die Verwendung einer Sache übh. zu irgend einem Zweck, cruoris sui, Aufopferung, Ov.: officiorum, Liv.: operum, der Mühe, Verg.: impensis meis, auf Kosten meines Rufs (guten Namens), Nep. Phoc. 1, 4. – II) meton., die Erfordernisse, Bedürfnisse, das Material, die Masse, die Zutaten, sacrificii, Petron. 137, 6: zum Ziegelstreichen, Edict. Diocl. 7, 15 u. 16. Corp. inscr. Lat. 6, 1585 b 15: zum Bauen od. Ausbessern, Pallad. 1, 9, 4. Frontin. aqu. 124. Iul. Obs. 87 (28): imp. pumicea, testacea, Pallad. 1, 13, 2 u. 1, 40, 5: impensae aedificandi causā theatri dudum congestae, Amm. 29, 6, 11: zu einer Speise, Apic. 8, 372 u. 375. – / Über impensa = Mörtel, s. Wölfflins Archiv 4, 421 u. 5, 143.

    lateinisch-deutsches > impensa

  • 6 libamentum

    lībāmentum, ī, n. (libo), I) das Abgekostete, varia illa libamenta, was wir hier oder da abgekostet, Sen. ep. 84, 5. – II) was beim Opfern den Göttern ausgegossen, aufgestreut wird, der Opferguß, das Trankopfer, das Opfer, lex sacrificii et libamentorum, der Speise- u. Trankopfer, Vulg.: libamenta vini, Vulg.: libamenta offerre, Vulg.: libamenta servare, Cic.: libamenta Veneri solvere, Iustin.: Oceano libamenta dare, Iustin.: accipe tui libamenta triumphi, Weihopfer, Stat. – bildl., die Probe, der erste Versuch, das Probestück, Gell. praef. § 13; 16, 8, 15.

    lateinisch-deutsches > libamentum

  • 7 oblatio

    oblātio, ōnis, f. (offero), das Darbieten, I) das Anbieten, das Anerbieten, a) übh.: obl. eius, quod relictum est, Ulp. dig. 5, 2, 8. § 10: cautionis, Ulp. dig. 39, 2, 15. § 33. – b) insbes., das Gebot in der Auktion, Cod. Theod. 5, 13, 18. – II) das Darbringen, 1) eig.: a) das Darreichen, das Darbieten, luminis, der Lampe, Apul. met. 5, 22: victus vel potionis, Cod. Iust. 6, 23, 28 pr.: in sacrificii oblatione versari, mit der Darbringung einer Opfergabe, einer Opferhandlung beschäftigt sein, Leo serm. 22, 4: concupita oblatio, das D. des Gewünschten, Cael. Aur. de morb. acut. 1, 11, 82. – b) die Erlegung, Entrichtung, quadrantis (im Bade), Ambros. in Luc. 7, 158: functionum publicarum, Cod. Iust. 10, 16, 5. – c) die Überreichung, precum, Cod. Iust. 1, 20, 2. – 2) meton., das Dargereichte, a) die Spende, das Geschenk, matronarum oblationes, Amm. 27, 3, 14. – bes. die freiwillige Beisteuer als Abgabe, Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 2, 5. p. 205, 6 B. Cod. Theod. 6, 2, 14. – b) die Opferspende, Opfergabe, obl. dei, Ulp. dig. 24, 1, 5. § 12: absol., Ambros. de Cain et Abel 2, 6. § 18. Isid. orig. 8, 5, 22.

    lateinisch-deutsches > oblatio

  • 8 sacrificium

    săcrĭfĭcĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] sacrifice. [st2]2 [-] le sacrifice de la messe. --- Aug. Eccl.    - aliquem sacrificiis interdicere, Caes. BG. 6, 13: exclure qqn des sacrifices.    - sacrificium facere, Cic. Br. 56: accomplir un sacrifice.    - sacrificium procurare, Caes. BG. 6, 13, 4: veiller à l'accomplissement d'un sacrifice.
    * * *
    săcrĭfĭcĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] sacrifice. [st2]2 [-] le sacrifice de la messe. --- Aug. Eccl.    - aliquem sacrificiis interdicere, Caes. BG. 6, 13: exclure qqn des sacrifices.    - sacrificium facere, Cic. Br. 56: accomplir un sacrifice.    - sacrificium procurare, Caes. BG. 6, 13, 4: veiller à l'accomplissement d'un sacrifice.
    * * *
        Sacrificium, sacrificii. Liu. Sacrifice.

    Dictionarium latinogallicum > sacrificium

  • 9 apparatus

    1. apparātus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (v. apparo), I) von Pers., wohl gerüstet u. vorbereitet, Plaut. merc. 851. – II) von Sachen, mit allem wohl versehen, wohl ausgestattet, 1) eig.: domus apparatior, Cic.: dah. prächtig, glänzend, herrlich, epulae, Liv.: ludi apparatiores, Liv.: ludi apparatissimi, Cic. – 2) übtr., v. der Rede, allzu gewählt, gesucht, studiert, oratio, Cornif. rhet.: verba, Cornif. rhet.
    ————————
    2. apparātus, ūs, m. (apparo), I) abstr. = die Zubereitung, Zurüstung, Beschaffung, die Anstalten zu usw., operis, Cic.: sacrificii, Sen.: bes. zum Krieg, curam intendere in belli apparatum, Liv.: belli apparatum discutere, Liv.: urbs ipsa strepebat apparatu belli, Liv.: biduum in apparatu morati, Liv.: Plur., tanti erant in oppido omnium rerum ad bellum apparatus, Caes.: apparatus terrestres maritimique, Liv.: belli apparatus refrigescent, Cic. – II) konkr. = die Zubereitung, Zurüstung, Einrichtung, die Anstalten, der Apparat (= die Werkzeuge, Geräte, Maschinen usw.), A) im allg.: tenuiculus, Cic.: Darei, Möbel, Geschirr, Plin.: argenteus, Plin.: belli, Kriegsvorräte, -apparat, -werkzeuge, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 49, 7): u. so apparatum incendere, Nep.: omnis apparatus oppugnandarum urbium, Liv.: plenum esse bellico apparatu, Liv.: v. Menschen, dimissus auxiliorum apparatus, Liv. – Plur., apparatus regii, Liv.: alii belli apparatus, Liv.: sacrorum apparatus disicere, Liv.: oneratus fortunae apparatibus suae, mit den äußern Zutaten seines Gl., Liv. – B) insbes.: 1) eig., die glänzende, prächtige Zurüstung od. Ausstattung, die Pracht, der Glanz, Staat, Prunk (in Geschirren, Kleidern, Speisen usw., der Pomp (bes. bei feierlichen Gelegenheiten), apparatus magnifici, Cic.: regius, Cic.: epularum, ludorum vena-
    ————
    tionumque, Cic.: magnifici apparatus ludi, Spiele mit großem Gepränge abgehalten, Liv. – 2) übtr., der Prunk, die glänzende Ausstattung der Rede, dixit causam illam... nullo apparatu, pure et dilucide, Cic.: si minorem habent apparatum (sunt enim exilia), Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > apparatus

  • 10 candidatus

    1. candidātus, a, um (candidus), weiß gekleidet, I) im allg.: candidatus cedit hic mastigia, Plaut.: vectores nautaeque candidati coronatique, Suet. – praeturae, Ascon. in Cic. or. in tog. cand. p. 76, 15 K. – II) insbes., u. zwar subst., A) candidātus, ī, m., der (mit glänzend weißer Toga bekleidete) Bewerber um ein Amt, der Kandidat, 1) eig.: c. consularis, c. praetorius, c. tribunicius, Cic.: c. consulatus, Liv. epit. u. Suet.: c. quaesturae, Suet.: c. sacerdotii, Sen. – candidatus Caesaris, ein von C. bes. empfohlener Kandidat, Vell. 2, 124, 4: dah. sprichw., petis tamquam Caesaris candidatus, d.i. des Erfolgs gewiß, Quint. 6, 3, 62. – candidatus principis, zur Zeit der Kaiser = der quaestor, der, vom Kaiser selbst dazu erwählt, dessen Reden u. Reskripte verlas (vgl. Ulp. dig. 1, 13), Symm. ep. 2, 80 (81) u.a. – 2) übtr., jeder, der um etw. sich bewirbt, bemüht, auf etw. Anspruch macht od. machen kann, candidatus (Bewerber) non consulatus tantum, sed immortalitatis et gloriae, Plin. pan.: c. eloquentiae, Quint.: c. crucis, der bald gekreuzigt werden wird, Apul.: c. socer, der sich um die Schwiegervaterschaft bewirbt, Apul. apol. 99. – B) candidāta, ae, f., die Bewerberin, sacrificii, Ps. Quint. decl. 252 extr.
    ————————
    2. candidātus, ūs, m. (candidus), die Kandidatur, Cod. Theod. 6, 4, 21. § 1.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > candidatus

  • 11 impensa

    impēnsa, ae, f. (impensus, a, um, v. impendo), der Aufwand, die Auslagen, die Kosten, I) eig. u. übtr.: A) eig.: impensae cenarum, Hor.: impensae itineris, Suet.: aedificii dilabentis, Suet.: impensae publicae, Tac.: omnes impensae (Auslagen) ad ductus et castella et lacus pertinentes, Frontin. aqu.: quia impensa pecuniae facienda erat, Liv.: impensam facere in alqd, Kosten auf etwas verwenden, Cic.: verb. impensam ac sumptum facere in alqd, Varro: stultas et supervacuas impensas facere, Ps. Quint. decl.: impensam imponere alci rei, Liv.: impensam praestare alci, Liv.: impensam de publico praestare (aus Staatsmitteln bestreiten), Vitr.: impensae parcere, Liv.: impensā alcis, auf jmds. Kosten, Plin. u. Suet.: impensā exiguā, Suet.: nullā impensā, ohne Kosten, Cic.: publicā impensā, Suet.: sine publica impensa, ohne Kosten des Staats (so daß der Staat nichts bezahlt), Liv. – B) übtr., der Aufwand, die Verwendung einer Sache übh. zu irgend einem Zweck, cruoris sui, Aufopferung, Ov.: officiorum, Liv.: operum, der Mühe, Verg.: impensis meis, auf Kosten meines Rufs (guten Namens), Nep. Phoc. 1, 4. – II) meton., die Erfordernisse, Bedürfnisse, das Material, die Masse, die Zutaten, sacrificii, Petron. 137, 6: zum Ziegelstreichen, Edict. Diocl. 7, 15 u. 16. Corp. inscr. Lat. 6, 1585 b 15: zum Bauen od. Ausbessern, Pallad. 1, 9,
    ————
    4. Frontin. aqu. 124. Iul. Obs. 87 (28): imp. pumicea, testacea, Pallad. 1, 13, 2 u. 1, 40, 5: impensae aedificandi causā theatri dudum congestae, Amm. 29, 6, 11: zu einer Speise, Apic. 8, 372 u. 375. – Über impensa = Mörtel, s. Wölfflins Archiv 4, 421 u. 5, 143.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > impensa

  • 12 libamentum

    lībāmentum, ī, n. (libo), I) das Abgekostete, varia illa libamenta, was wir hier oder da abgekostet, Sen. ep. 84, 5. – II) was beim Opfern den Göttern ausgegossen, aufgestreut wird, der Opferguß, das Trankopfer, das Opfer, lex sacrificii et libamentorum, der Speise- u. Trankopfer, Vulg.: libamenta vini, Vulg.: libamenta offerre, Vulg.: libamenta servare, Cic.: libamenta Veneri solvere, Iustin.: Oceano libamenta dare, Iustin.: accipe tui libamenta triumphi, Weihopfer, Stat. – bildl., die Probe, der erste Versuch, das Probestück, Gell. praef. § 13; 16, 8, 15.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > libamentum

  • 13 oblatio

    oblātio, ōnis, f. (offero), das Darbieten, I) das Anbieten, das Anerbieten, a) übh.: obl. eius, quod relictum est, Ulp. dig. 5, 2, 8. § 10: cautionis, Ulp. dig. 39, 2, 15. § 33. – b) insbes., das Gebot in der Auktion, Cod. Theod. 5, 13, 18. – II) das Darbringen, 1) eig.: a) das Darreichen, das Darbieten, luminis, der Lampe, Apul. met. 5, 22: victus vel potionis, Cod. Iust. 6, 23, 28 pr.: in sacrificii oblatione versari, mit der Darbringung einer Opfergabe, einer Opferhandlung beschäftigt sein, Leo serm. 22, 4: concupita oblatio, das D. des Gewünschten, Cael. Aur. de morb. acut. 1, 11, 82. – b) die Erlegung, Entrichtung, quadrantis (im Bade), Ambros. in Luc. 7, 158: functionum publicarum, Cod. Iust. 10, 16, 5. – c) die Überreichung, precum, Cod. Iust. 1, 20, 2. – 2) meton., das Dargereichte, a) die Spende, das Geschenk, matronarum oblationes, Amm. 27, 3, 14. – bes. die freiwillige Beisteuer als Abgabe, Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 2, 5. p. 205, 6 B. Cod. Theod. 6, 2, 14. – b) die Opferspende, Opfergabe, obl. dei, Ulp. dig. 24, 1, 5. § 12: absol., Ambros. de Cain et Abel 2, 6. § 18. Isid. orig. 8, 5, 22.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > oblatio

  • 14 adparatus

    1.
    appărātus ( adp-), a, um, P. a., from apparo.
    2.
    appărātus ( adp-), ūs, m. [apparo].
    I.
    A preparing, providing, preparation, getting ready; abstr. (class.; but, except in Hor. C. 1, 38, 1, scarcely to be found in any poet):

    requiro omnem totius operis designationem atque adparatum,

    Cic. N. D. 1, 8, 20:

    totius belli instrumentum et adparatus,

    id. Ac. 2, 1, 3:

    sacrorum,

    id. Rep. 2, 14:

    operum ac munitionum,

    Liv. 21, 7:

    sacrificii,

    Suet. Ner. 56.—More freq.,
    II.
    Meton., a preparation, provision; concr., equipment, apparatus ( instruments, furniture, machines, etc.).
    A.
    In gen.:

    in reliquo Darei adparatu,

    movables, Plin. 13, 1, 1, § 3; so,

    argenteus,

    id. 22, 23, 47, § 99: apparatus ( military engines) et munitiones, Nep. Eum. 5, 7; Caes. B. C. 3, 41 al.:

    arma promta ex regio apparatu,

    Liv. 5, 5:

    apparatus oppugnandarum urbium,

    id. 34, 33; so id. 25, 14; 26, 47.—Also of men:

    auxiliorum apparatus,

    Liv. 9, 7 al. —
    B.
    Esp., magnificent preparation, splendor, pomp, magnificence, state:

    magnifici adparatus vitaeque cultus cum elegantiā et copiā,

    Cic. Off. 1, 8, 25:

    omitto festum diem, argento, veste, omni apparatu ornatuque virendo,

    id. Vatin. 13; id. Or. 25, 83; id. Fam. 9, 19:

    regio adparatu accepti, etc.,

    id. Rep. 6, 10; so Nep. Paus. 3, 2;

    so also of the pomp and parade attending public spectacles or other festive celebrations: ludorum venationumque adparatus,

    Cic. Off. 2, 16, 55; Liv. 27, 6; Suet. Caes. 10 (cf. apparo).

    Lewis & Short latin dictionary > adparatus

  • 15 apparatus

    1.
    appărātus ( adp-), a, um, P. a., from apparo.
    2.
    appărātus ( adp-), ūs, m. [apparo].
    I.
    A preparing, providing, preparation, getting ready; abstr. (class.; but, except in Hor. C. 1, 38, 1, scarcely to be found in any poet):

    requiro omnem totius operis designationem atque adparatum,

    Cic. N. D. 1, 8, 20:

    totius belli instrumentum et adparatus,

    id. Ac. 2, 1, 3:

    sacrorum,

    id. Rep. 2, 14:

    operum ac munitionum,

    Liv. 21, 7:

    sacrificii,

    Suet. Ner. 56.—More freq.,
    II.
    Meton., a preparation, provision; concr., equipment, apparatus ( instruments, furniture, machines, etc.).
    A.
    In gen.:

    in reliquo Darei adparatu,

    movables, Plin. 13, 1, 1, § 3; so,

    argenteus,

    id. 22, 23, 47, § 99: apparatus ( military engines) et munitiones, Nep. Eum. 5, 7; Caes. B. C. 3, 41 al.:

    arma promta ex regio apparatu,

    Liv. 5, 5:

    apparatus oppugnandarum urbium,

    id. 34, 33; so id. 25, 14; 26, 47.—Also of men:

    auxiliorum apparatus,

    Liv. 9, 7 al. —
    B.
    Esp., magnificent preparation, splendor, pomp, magnificence, state:

    magnifici adparatus vitaeque cultus cum elegantiā et copiā,

    Cic. Off. 1, 8, 25:

    omitto festum diem, argento, veste, omni apparatu ornatuque virendo,

    id. Vatin. 13; id. Or. 25, 83; id. Fam. 9, 19:

    regio adparatu accepti, etc.,

    id. Rep. 6, 10; so Nep. Paus. 3, 2;

    so also of the pomp and parade attending public spectacles or other festive celebrations: ludorum venationumque adparatus,

    Cic. Off. 2, 16, 55; Liv. 27, 6; Suet. Caes. 10 (cf. apparo).

    Lewis & Short latin dictionary > apparatus

  • 16 calpar

    calpar, aris, n. [kalpê kalpis], a vessel for liquids, esp. for wine, a winecask, wine-pitcher, Non. p. 546, 32 sq.: calpar genus vasis fictilis, Paul. ex Fest. p. 46 Müll.—
    II.
    Calpar = vinum novum, quod ex dolio demitur sacrificii causā, antequam gustetur, Paul. ex Fest. p. 65 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > calpar

  • 17 castus

    1.
    castus, a, um, adj. [i. e. cas-tus, partic., kindr. to Sanscr. çludh, to cleanse; Gr. kath-aros; Germ. keusch, heiter; cf. the opp. in-ces-tus, impure, Bopp, Gloss. 351, 6; Pott. 1, 252].
    I.
    In gen., morally pure, unpolluted, spotless, guiltless, = purus, integer (gen. in respect to the person himself, while candidus signifies pure, just, in respect to other men; v. Doed. Syn. p. 196 sq.;

    class. in prose and poetry): castus animus purusque,

    Cic. Div. 1, 53, 121; cf.:

    vita purissima et castissima,

    id. Rosc. Com. 6, 17; and:

    quis hoc adulescente castior? quis modestior? quis autem illo qui maledicit impurior?

    id. Phil. 3, 6, 15:

    perjurum castus (fraudasse dicatur),

    id. Rosc. Com. 7, 21:

    castissimum quoque hominem ad peccandum potuisse impellere,

    id. Inv. 2, 11, 36:

    nulli fas casto sceleratum insistere limen,

    Verg. A. 6, 563:

    populus Et frugi castusque verecundusque,

    Hor. A. P. 207:

    qui (animi) se integros castosque servavissent,

    Cic. Tusc. 1, 30, 72; cf. id. Font. 10, 22; id. Cael. 18, 42:

    M. Crassi castissima domus,

    id. ib. 4, 9:

    signa,

    signs, indications of innocence, Ov. M. 7, 725:

    fides,

    inviolable, Sil. 13, 285:

    Saguntum,

    id. 3, 1.—With ab:

    decet nos esse a culpā castos,

    Plaut. Poen. 5, 4, 23; so,

    res familiaris casta a cruore civili,

    Cic. Phil. 13, 4, 8.—
    II.
    In respect to particular virtues.
    A.
    Most freq., esp. in poetry, in regard to sexual morality, pure, chaste, unpolluted, virtuous, continent:

    Latona,

    Enn. Trag. 424 Vahl.; cf.

    Minerva,

    Hor. C. 3, 3, 23; Cat. 16, 5; 62, 23; Tib. 1, 3, 83; Ov. M. 2, 544; 2, 711:

    hostia = Iphigenia,

    Lucr. 1, 98:

    Bellerophon,

    Hor. C. 3, 7, 15:

    matres,

    Verg. A. 8, 665:

    maritae,

    Ov. F. 2, 139.— With ab:

    castus ab rebus venereis,

    Col. 9, 14, 3.—Of inanimate things:

    lectulus,

    Cat. 64, 87:

    cubile,

    id. 66, 83:

    flos virginis,

    id. 62, 46:

    gremium,

    id. 65, 20:

    vultus,

    Ov. M. 4, 799:

    domus,

    Cat. 64, 385; Hor. C. 4, 5, 21 al.—
    b.
    Trop., of style, free from barbarisms, pure:

    Caius Caesar sermonis praeter alios suae aetatis castissimi,

    Gell. 19, 8, 3.—
    B.
    In a religious respect, pious, religious, holy, sacred, = pius:

    hac casti maneant in religione nepotes,

    Verg. A. 3, 409 Wagn.—

    So, Aeneas (for which elsewhere pius in Verg.),

    Hor. C. S. 42:

    sacerdotes,

    Verg. A. 6, 661:

    et sanctus princeps,

    Plin. Pan. 1, 3:

    ego qui castam contionem, sanctum campum defendo (in respect to the preceding: in Campo Martio, comitiis centuriatis auspicato in loco),

    Cic. Rab. Perd. 4, 11.—Of things: sacrae, religiosae castaeque res, Varr. ap. Non. p. 267, 8:

    haud satis castum donum deo,

    Cic. Leg. 2, 18, 45; cf.

    festa,

    Ov. Am. 3, 13, 3:

    taedae,

    Verg. A. 7, 71 Serv.:

    ara castis Vincta verbenis,

    Hor. C. 4, 11, 6:

    crines,

    Ov. M. 15, 675:

    laurus,

    Tib. 3, 4, 23:

    castior amnis (sc. Musarum),

    Stat. S. 4, 7, 12; cf.:

    castum flumen (on account of the nymphs),

    Claud. III. Cons. Stil. 260:

    luci,

    Hor. C. 1, 12, 59:

    nemus,

    Tac. G. 40:

    pura castaque mens,

    Plin. Pan. 3 fin.: casta mola genus sacrificii, quod Vestales virgines faciebant, Paul. ex Fest. p. 65 Müll.—As epith. ornans of poetry, since it is used in defence of the Deity: casta poesis, Varr. ap. Non. p. 267, 14 (it is erroneously explained by Non. by suavis, jucundus).—
    2.
    Hence, subst.: castum, i, n., a festival, or period of time consecrated to a god, during which strict continence was enjoined, Fest. p. 124, 25 Müll.:

    Isidis et Cybeles,

    Tert. Jejun. 16.—
    C.
    In respect to the property and rights of others, free from, abstinent, disinterested: manus, Varr. ap. Non. p. 267, 12:

    homo castus ac non cupidus,

    Cic. Sest. 43, 93:

    castissimus homo atque integerrimus,

    id. Fl. 28, 68.— Adv.: castē.
    A.
    (Acc. to I.) Purely, spotlessly, without stain, uprightly:

    agere aetatem suam,

    Plaut. Trin. 2, 4, 149:

    et integre vivere,

    Cic. Fin. 4, 23, 63; id. Imp. Pomp. 1, 2.—
    B.
    (Acc. to II. A.) Chastely, virtuously: caste se habere a servis, C. Gracch. ap. Gell. 15, 12, 3:

    tueri eloquentiam ut adultam virginem,

    Cic. Brut. 95, 330.—Of language, properly, correctly, classically:

    caste pureque linguā Latinā uti,

    Gell. 17, 2, 7.—
    2.
    (Acc. to II. B.) Piously, religiously:

    placare deos,

    Ov. P. 2, 1, 33; cf. Cic. N. D. 1, 2, 3; Suet. Aug. 6.— Comp., Liv. 10, 7, 5.— Sup., Cic. Fam. 14, 4, 1.
    2.
    castus, ūs (abl. heterocl. casto, Tert. Jejun. 16; Fest. s. v. minuitur, p. 154, 6 Müll.), m. [1. castus], ante- and post-class. for castimonia, an abstinence from sensual enjoyments on religious grounds, Naev. ap. Non. p. 197, 16; Varr. ib.; Gell. 10, 15, 1; Arn. 5, p. 167.

    Lewis & Short latin dictionary > castus

  • 18 diffarreatio

    diffarrĕātĭo, ōnis, f., an ancient form of Roman divorce (cf.: remancipatio, divortium, repudium): genus sacrificii, quo inter virum et mulierem fiebat dissolutio. Dicta diffarreatio, quia fiebat farreo libo adhibito, Paul. ex Fest. p. 74, 13 Müll. (opp. confarreatio); Inscr. Orell. 2648; v. confarreatio.

    Lewis & Short latin dictionary > diffarreatio

  • 19 libamentum

    lībāmentum, i, n. [id.], that which is poured out in offerings to the gods, a drinkoffering, libation (class.).
    I.
    Lit.:

    ut sacrificiorum libamenta serventur,

    Cic. Leg. 2, 12, 29:

    libamenta Veneri solvere,

    Just. 12, 10, 4:

    haec ego nascentes laetus bacchatus ad aras libamenta tuli,

    offerings, Stat. S. 3, 1, 163:

    dona magnifica, quasi libamenta praedarum,

    first-fruits, Cic. Rep. 2, 24, 44:

    haec est lex sacrificii et libamentorum,

    Vulg. Lev. 6, 14 (cf. libamen, I. A.).—
    II.
    Trop.
    A.
    That which is tasted:

    varia illa libamenta,

    Sen. Ep. 84, 5.—
    B.
    A trial, first attempt, a sample, specimen (post-class. and very rare): primitias quasdam et quasi libamenta ingenuarum artium dedimus, Gell. N. A. praef. § 13; id. 16, 8, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > libamentum

  • 20 praelator

    praelātor, ōris, m. [id.], one that prefers, a preferrer (eccl. Lat.):

    misericordiae praelator quam sacrificii,

    Tert. Pudic. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > praelator

См. также в других словарях:

  • Sacrifice of the Mass — • The word Mass (missa) first established itself as the general designation for the Eucharistic Sacrifice in the West after the time of Pope Gregory the Great, the early Church having used the expression the breaking of bread (fractio panis) or… …   Catholic encyclopedia

  • ENCAENIA — festa erant dedicationis apud Graecos, de quibus Lill. Gyraldus l. 17. Hist. Deorum. Item apud Iudaeos, celebrata d. 25. noni mensis, Casleu dicti: idqueve in memoriam templi a Iuda Maccabaeo repurgati, triennio postquam ab Antiocho Epiphane… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • OBLATIO — Hebraice Gap desc: Hebrew, una ex tribus primariis Sacrificiorum Vet. Testam. speciebus, e frugibus erat, constabatque e simila; cui affundebatur oleum, addebanturque thuris odores. Unde acceptum pugillum, cum universo ture, adolebat Sacerdos… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PION — I. PION mons Ioniaeapud Ephefum, in quo S. Timotheus Episcopus a populo lapidatus, sepultus fuisse dicitur. II. PION unus ex Herculis posteris, Pioniae, quod oppidulum est Mysiae, iuxta Caycum, conditor: e cuius sepulchro, quoties oppidi incolae… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SACERDOS — nomen officii Ecclesiastici, apud Israelitas. Quemadmodum enim in Ecclesia N. T. institutos legimus Episcopos seu Ministros Verbi, Diaconos et Subdiaconos, sic in Veteri Ecclesia fuêre Sacerdotes, Levitae ac Nethinaei: quorum omnium caput… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • costa — costá vb., ind. prez. 3 sg. şi pl. cóstă Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic  A COSTÁ pers. 3 cóstă 1. intranz. 1) A avea un anumit cost; a reprezenta o anumită valoare (bănească); a valora; a face; a preţui. 2) A avea un… …   Dicționar Român

  • gutus — s. n. Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic  GÚTUS s.n. (Ant.) Vas cu gâtul foarte strâmt (din care se vărsa picătură cu picătură vinul pentru sacrificii). [< lat. guttus]. Trimis de LauraGellner, 20.04.2005. Sursa: DN … …   Dicționar Român

  • hecatombă — HECATÓMBĂ, hecatombe, s.f. Jertfă religioasă (de o sută de animale) care se făcea la popoarele vechi. ♦ Denumirea sărbătorii în care se făceau asemenea jertfe. ♦ fig. Masacru, măcel; grămadă de cadavre. [var.: ecatómbă s.f.] – Din fr. hécatombe.… …   Dicționar Român

  • sacrificiu — SACRIFÍCIU, sacrificii, s.n. 1. Renunţare voluntară la ceva (preţios sau considerat ca atare) pentru binele sau în interesul cuiva sau a ceva; jertfă. ♦ Jertfire de sine (din devotament, din abnegaţie). ♢ Echipă de sacrificiu = grup de oameni… …   Dicționar Român

  • ЕВХАРИСТИЯ. ЧАСТЬ I — [греч. Εὐχαριστία], главное таинство христ. Церкви, состоящее в преложении (μεταβολή изменение, превращение) приготовленных Даров (хлеба и разбавленного водой вина) в Тело и Кровь Христовы и причащении (κοινωνία приобщение; μετάληψις принятие)… …   Православная энциклопедия

  • Ambrosius Pelargus — (born at Nidda, Hesse, about 1493; died at Trier, 1561) was a German Dominican theologian. He was skilled in Latin, Greek, and Hebrew. His polemical efforts were directed principally against the Anabaptists, the Iconoclasts, and those who… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»